بررسی ‌ارتباط ‌ویژگی¬های ‌فیزیکی و شیمیایی خاک با شادابی‌گونۀ تاغ در تاغ¬زارهای طبیعی و دست‌کاشت (مطالعۀ موردی: دشت حسین¬آباد، استان خراسان جنوبی)

هدف این تحقیق بررسی وجود ارتباط بین شادابی گونۀ تاغ و خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک و مقایسۀ آن در رویشگاه‌های طبیعی و دست‌کاشت تاغ است. پس از بازدید صحرایی، دو منطقه شامل توده‌های تاغ طبیعی و دست‌کاشت (مساحت هر منطقه حدود 200 هکتار) در مجاورت یکدیگر انتخاب شد. در هر منطقه به‌طور تصادفی و با روش ترانسکت از خاک و پوشش گیاهی نمونه‌برداری شد، به‌نحوی‌که در هر منطقه پنج ترانسکت با طول 60 متر پیاده شد. بر روی هر ترانسکت به فاصلۀ هر 10 متر، یک پروفیل به عمق  50 سانتی‌متر حفر و از دو عمق 10 -0 و 50-10 سانتی‌متر نمونه‌‌برداری انجام گرفت و در مجموع 120 نمونه‌ خاک برداشت شد. همچنین در هر نقطه، درجۀ شادابی نزدیک‌ترین درختچۀ تاغ به ترانسکت، بررسی شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نمونه‌های خاک شامل بافت، وزن مخصوص ظاهری،  رطوبت، مادۀ آلی، کربن آلی، ازت کل، پتاسیم، آهک، سدیم، EC و pH در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی نشان داد که بین شادابی گونۀ تاغ و مقدار مادۀ آلی، کربن آلی، ازت کل و رطوبت خاک ارتباط معنی‌داری وجود دارد و این ارتباط در افق سطحی خاک محسوس‌تر است. از طرف دیگر، بین مقدار سدیم، پتاسیم و شوری با شادابی درختچه‌های تاغ رابطۀ معکوس وجود دارد، ولی این رابطه معنی‌دار نیست. ارتباط بین مقدار آهک، pH و وزن مخصوص ظاهری با شادابی گونۀ تاغ نیز معنی‌دار نیست. نتایج این تحقیق نشان داد که خواص شیمیایی و فیزیکی خاک به‌ویژه ویژگی‌های حاصلخیزی آن از مهم‌ترین شاخص‌های مؤثر در شادابی گونۀ تاغ است.